تذكرهی سیرهی پیامبر خواه ذكر ولادت باشد یا عبادت یا جهاد یا احوال شب و روز پیامبر صلی الله علیه وسلم، بلا شبهه باعث ثواب و موجب خیر و بركت است؛ به شرطی كه از قبایح و بدعات خالی باشد؛ لیكن میلاد مروّجه با شكل مخصوص در قرون مشهود لها بالخیر وجود نداشته و صحابه […]
تذكرهی سیرهی پیامبر خواه ذكر ولادت باشد یا عبادت یا جهاد یا احوال شب و روز پیامبر صلی الله علیه وسلم، بلا شبهه باعث ثواب و موجب خیر و بركت است؛ به شرطی كه از قبایح و بدعات خالی باشد؛ لیكن میلاد مروّجه با شكل مخصوص در قرون مشهود لها بالخیر وجود نداشته و صحابه و تابعین و ائمهی فقه و حدیث آن را انجام ندادهاند؛ لهٰذا بدعت و ناجایز و ترك آن واجب است و بر بسیاری از مفاسد مشتمل است.
برخی از این مفاسد اعتقادی و برخی عملی و برخی اخلاقی هستند:
(١) بیشتر مردم در قیام مولود خوانی بر این عقیدهاند كه پیامبر صلی الله علیه وسلم در آن وقت تشریف دارند و تمام حركات ما را ملاحظه میكنند، این شرك است؛ چونكه هر جا حاضر و ناظر بودن، صفت مختصهی اللّٰه است.
(٢) به وقت ذكر ولادت پیامبر صلی الله علیه وسلم قیام را فرض میدانند و اگر كسی بلند نشود، به او ناسزا میگویند، حال آنكه پیامبر صلی الله علیه وسلم در حیات خویش مردم را از قیام برای خود منع كرده است.
(٣) مجالس مولود خوانی و شركت در آن را لازم میدانند و اگر كسی نماز نخواند، او را ملامت نمیكنند، اما اگر در این مجالس شركت نكند، مورد لعن و طعن قرار میگیرد؛ این التزام، بدعت و فحش دادن به مسلمان فسق است.
(٤) تعیین و تقیید محفل به روز ولادت پیامبر صلی الله علیه وسلم بدعت است.
(٥) اكثر مولود خوانها جاهلاند و روایات دروغین بیان میكنند و پیامبر صلی الله علیه وسلم فرموده است: «هر كه بر من قصداً دروغ بگوید، جهنمی است.» (بخاری).
(٦) اكثر اهل محفل بدعتی و فاجراند.
(٧) عموماً شركای مجلس به سبب طولانی بودن جلسه در شب، نماز صبح آنها قضا میگردد.
(٨) مردمی كه در اطراف جلسه زندگی میكنند، از صدای مولودخوانان اذیت میشوند و به خواب نمیروند؛ و ایذای مسلمان حرام است.
(٩) در این محافل در برق، خوشبویی و انتظامات اسراف میكنند.
(١٠) اكثر اشعار نعتی از نظر محتوایی باطلاند و چنان در شأن پیامبر صلی الله علیه وسلم غلو میكنند كه او را از حدّ بشریت خارج كرده و در صفات مختصهی اللّٰه شریك میسازند.
(١١) بسا اوقات زنان بدون حجاب و به صورت اختلاط با مردان شركت میكنند.
(١٢) مولود خوانان بر این امور اصرار دارند و اصرار بر معصیت، گناه بزرگی است.
(١٣) اكثر نعت خوانان بچههای بیریشاند و به سبك و آهنگ خوانندگان فاسق و فاجر نغمهسرایی میكنند.
علامه ابن امیرالحاج در كتاب المدخل سی و دو مفسده برای آن ذكر كرده است و ابن حجر مكی در فتاوای حدیثیه آن را ممنوع و بدعت نوشته است و در الدر المختار هم مذمت شده است.
محفل میلاد با پشتوانهی حكومتی شاه اَربل مظفرالدین در قرن هفتم رواج گرفته است (وفیات الأعیان: ۵۴۷). (مأخوذ از فتاوى مولانا محمود الحسن گنگوهی، ج۳، باب البدعات).
خلاصه اینكه اگر مولود خوانی از رسوم بدعت خالی باشد، ثواب دارد وگر نه گناه است؛ مانند اینكه كسی در دستشویی قرآن بخواند. (امداد المفتین: ۱۸۴ ـ ۱۸۵).
آیا حق پیامبر صلی الله علیه وسلم فقط به این صورت ادا میشود كه سالی یكبار برای ایشان جلسهی میلاد منعقد گردد، آن هم با بدعات و رسومی كه پسند او نیستند؟! حال آنكه پیامبر صلی الله علیه وسلم در هر وقت و در هر چیز برای ما اسوه و قُدوه است.
برگرفته از: أحسن المقصود في توحيد المعبود
نویسنده: سيد عبدالواحد سيدزاده رحمه الله/ بانی مدرسۀ عین العلوم گشت سراوان
تصحیح و تحقیق: سید عبدالحکیم سیدزاده