نویسنده: عطاءالله محمدحسنی یکی از مهم‌ترین علوم دینی و با ارزش‌ترین معارف اسلامی علم حدیث می‌باشد. حدیث پیامبر (صلی الله علیه وسلم) به عنوان دومین منبع دین بعد از کتاب الله به شمار می‌رود؛ بنابراین حدیث رسول خدا (صلی الله علیه وسلم) از نظر علم و عمل به منزله‌ی کتاب الله می‌باشد. لذا نیاز شدید […]
نویسنده: عطاءالله محمدحسنی
یکی از مهم‌ترین علوم دینی و با ارزش‌ترین معارف اسلامی علم حدیث می‌باشد.
حدیث پیامبر (صلی الله علیه وسلم) به عنوان دومین منبع دین بعد از کتاب الله به شمار می‌رود؛ بنابراین حدیث رسول خدا (صلی الله علیه وسلم) از نظر علم و عمل به منزله‌ی کتاب الله می‌باشد.
لذا نیاز شدید به شناخت قوانین و قواعد این علم است تا احادیث صحیح از غیر صحیح و موثق از غیر موثق تشخیص داده شود.
بدین خاطر به مباحث مهم علم حدیث؛ از جمله: تعریف، اقسام، وجه تسمیه، موضوع و غرض آن پرداخته می‌شود تا فهم حدیث آسان گردد.
تعریف علم حدیث
حدیث در لغت: نو، تازه و جدید را گویند. در اصطلاح: عبارت از علمی که: با آن اقوال، افعال، تقاریر و صفات پیامبر (صلی الله علیه وسلم) شناخته می‌شود.
بخش‌های علم حدیث
علم حدیث بر دو قسم می‌باشد: ۱. علم روایت؛ ۲. علم درایت.
تعریف علم روایت: علمی است که با آن اقوال، افعال، تقاریر و صفات پیامبر (صلی الله علیه وسلم) بیان می‌شود.
علم درایت: علمی است که به وسیله‌ی آن انواع روایت، احوال راوی (روایت کننده) و مروی (روایت شده)، کیفیت و کمیت سند و استخراج معانی حدیث پرداخته می‌شود و به علم درایت اصول حدیث هم می‌گویند.
وجه تسمیه حدیث
در مورد وجه تسمیه‌ی حدیث چندین نظریه است که مشهورترین آن‌ها بدین مضمون است: حدیث ضد قدیم است؛ یعنی در مقابل قرآن می‌باشد، قرآن وحی متلو، قدیم و کلام نفسی الله تعالي می‌باشد؛ اما حدیث وحی غیر متلو، حادث و جدید و کلام پیامبر (صلی الله علیه وسلم) است.
موضوع علم حدیث
بعضی از علما می‌گویند: موضوع علم حدیث ذات رسول الله (صلی الله علیه وسلم) من حیث رسول می‌باشد.
عده‌ای از علما می‌فرمایند: سند و متن حدیث موضوع علم حدیث است.
غرض علم حدیث
هدف از دریافت علم حدیث دو چیز می‌باشد: ۱. هدایت و راهنمایی با هدایت‌گیری پیامبر (صلی الله علیه وسلم)؛ ۲. خوشبختی دنیا و آخرت.