با بعثت حضرت پیامبر -صلی الله علیه وسلم- دین اسلام به عنوان دین برحق و دین کامل شناخته شد و با نزول آیهٔ ﴿إنّ الدِّینَ عِندَ اللهِ الإسلام﴾ تمام ادیان گذشته منسوخ شدند و الله تعالیٰ در قرآن مجید، اسلام را به عنوان دین کامل معرفی می‌نماید: ﴿الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا﴾؛ امروز دينتان را براى شما كامل كردم و نعمت خويش را بر شما تمام نمودم و اسلام را [به عنوان] دين براى شما پسنديدم.
آیهٔ فوق بیانگر این است که الله تعالیٰ دین اسلام را کامل و محکم نموده است و این دین، بدون نقص و عیب است. حضرت رسول الله -صلی الله علیه وسلم- می‌فرماید: «ما ترکت شیئاً مما أمرکم اللهُ به ولا ترکت شیئاً مما نهاکم اللهُ عنه إلا وقد نَهَیتُکم عنه»؛ هیچ چیزی را از دستورات الله تعالیٰ را ترک نکردم؛ مگر این‌که شما را به آن دستور دادم و هیچ نهی‌ای را نگذاشتم؛ جز این که شما را از آن باز داشتم.
پیامبر – صلی الله علیه وسلم- تمام امور زندگی انسان را از تولد تا مرگ بیان نمودند. باری یهودی‌ای به حضرت سلمان – رضی الله عنه- گفت: پیامبرتان همه چیز را به شما تعلیم می‌دهد حتی آداب بیت الخلا را؟! سلمان گفت: بله. ما را از پشت یا رو به طرف قبله هنگام قضای حاجت، استنجاء با دست راست، کمتر از سه سنگ استفاده کردن، پاک کردن با پلیدی و استخوان باز داشته است.
یعنی دین اسلام چیزی را فروگذار نکرده است؛ بلکه دینی کامل است و کسی حق ندارد در آن چیزی اضافه و کم کند و هر چیزی که به دین افزوده شود، بدعت است و بدعت از نظر اسلام مردود و قابل قبول نیست.
بدعت؛ راه و ابتکار جدیدی را در امور دینی می‌گویند که اصل و اساسی نداشته باشد و کلاه شرعی بر آن پوشانده شود و هدف از آن، عبادت یا پیروی از پیامبر – صلی الله علیه وسلم – قلمداد شود. در حالی که پیامبر-صلی الله علیه و سلم- بدعتی را که در دین ایجاد شود، رد کرده است: «من أحدث فی أمرنا هٰذا ما لیس منه فهو ردٌّ»؛ هر که در امر دین ما چیزی به وجود آورد که از دین نیست، آن چیز مردود است.
بنابر این بدعت در دین اسلام هیچ جایگاهی ندارد و هر کس مرتکب بدعتی بشود، عمل بدی انجام داده و هیچ سودی در آخرت نخواهد داشت و بلکه از زیانکاران خواهد بود.
بدعت بدین خاطر در اسلام است که شخص بدعتی گویا ادعا می‌کند که دین اسلام کامل نیست و من دارم آن را کامل می‌کنم!
در حالی که الله تعالی دین را کامل معرفی کرده و پیامبر -صلی الله علیه وسلم- تمام امور دینی را بیان نموده است؛ از این منظر بدعت، توهین به الله و رسول محسوب می‌شود.

 بدعت آثاری بدی در جامعه دارد

بدعت در مقابل سنت است؛ جایی که بدعتی را زنده کنند، متقابلاً سنتی از بین خواهد رفت؛ به عنوان مثال: هنگامی که اهالی یک خانه عزادارند، سنت این است که بستگان و همسایگان برایشان غذا ببرند و از غم‌شان بکاهند، اما امروزه در بسیاری از جاها مشاهده می‌شود که برعکس، بسیاری از مردم به خانهٔ آنان هجوم می‌برند و آنان را برای پخت و پز غذا در حرج می‌اندازند.
امروزه در برخی جوامع بدعت‌های زیادی رواج پیدا کرده و افراد بی‌علم و ناآگاه از دین، از حامیان بدعات و خرافات قرار گرفته‌اند. لذا رد بدعت و مبارزه با آن وظیفهٔ شرعی علماست تا دین محمدی – علىٰ صاحبها الصلاة والسلام – را از خرافات و بدعات شیطانی دور نگه دارند. می‌طلبد که اهل علم از دین اسلام دفاع کرده و بدعات را رد کنند و مذموم بودن آن را برای مردم بیان دارند تا جایگزین سنت نشود و عملکرد مردم بر خلاف سنت نباشد.

نویسنده: عطاءالله محمدحسنی/نیمروز