سنت آنلاین

جای بسی تأسف است خواهرانی را می‌بینیم که راه و روش غربیها را در پیش می‌گیرند و در عادات و آداب و رسوم اجتماعی خود را شبیه زنان غربی می‌کنند به خصوص تقلید آنها از این روش و عادت بسیار پلید که کوچک کردن ابرو یا کندن موی ابرو و صورت نام دارد.در اینجا حکم این روش و عادت را از دیدگاه شرع مقدس اسلام و از نظر پزشکی بیان شده است.

باریک نمودن ابروها از دیدگاه اسلام

دلیل اوّل: قرآن؛«وَلآمُرَنَّهُمْ فَلْيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ» [النساء: ١١٩]؛ «[شیطان گفت:] و بدیشان دستور می‌دهم و آنان آفرینش خدا را دگرگون می‌کنند.»

ابن عربی در مورد این آیه می‌گوید:پیامبر خدا (صلى الله عليه وسلم) افراد زیر را لعنت کرده است:

الف) کسی که خال کوبی می‌کند و کسی که خواستار خال کوبی است.

ب) کسی که ابروها را باریک می‌کند و کسی که خواستار باریک کردن آن باشد.

ج) کسی که دندانها را تیز و باریک می‌کند و کسی که خواستار آن است.

د) کسی که به خاطر زیبایی بین دندانهایش فاصله ایجاد می‌کند و با این کار آفرینش خدا را دگرگون می‌سازد.

واشمه: به زنی می‌گویند که یک نقطه یا خطوطی را از بدن زخمی‌می‌کند و در آن سرمه می‌ریزد و با حالت تکبر نمایان می‌شود. زنان با این حالت خود را برای مردان آرایش می‌دهند و مردانی از سرزمین جزیره صقلیه و آفریقا آن را انجام می‌دادند تا نشانه ی مردانگی آنها در ابتدای خلقت باشد.

النّامصه: کسی که به خاطر زیبایی موها را می‌کَند. ابن عربی در ادامه می‌گوید: همه این کارها، دگرگون کردن آفرینش خداست و تغییر هیئت و قیافه می‌باشد که از دیدگاه اسلام حرام است.

• دلیل دوم: سنّت؛ پیامبر صلى الله عليه وسلم می‌ فرمایند: «لَعَنَ اللَّهُ الوَاشِمَاتِ، وَالمُسْتَوشِمَاتِ وَالنَّامِصَاتِ وَالمُتَنَمِّصَاتِ، وَالمُتَفَلِّجَاتِ لِلْحُسْنِ، المُغَیِّرَاتِ خَلْقَ اللَّهِ» (بخاری و مسلم)؛ خدا لعنت کند آن کسی که خال کوبی می‌کند و کسی که می‌خواهد برای او خال کوبی کنند، خداوند لعنت کند کسی که ابروها را باریک می‌کند و کسی که خواستار باریک کردن آنهاست، خداوند لعنت کند کسی که دندانها را به منظور زیبایی باریک و تیز می‌کند، اینها کسانی هستند که آفرینش خدا را دگرگون می‌کنند.

أبوداود در توضیح این حدیث شریف می‌گوید: اَلنِّامصه: زنی است که ابروها را زیبا و باریک می‌کند که این کار دگرگونی خلقت و آفرینش خداست. اَلْمُتَنَمِّصه: زنی است که خواستار باریک کردن ابروان خود است.

قاضی عیاض می‌گوید: النامصه: زنی است که موها را از صورت خود و دیگران می‌ کند. المتنمصه: کسی است که خواستار کندن مو از صورت و ابروی خود است.

امام ذهبی در کتاب الكبائر/ گناهان کبیره در قسمت درست بودن لعنت برای کسانی که گناهان نامشخص و غیر مشهور انجام می‌دهند، می‌گوید: نامصه زنی است که موی ابروی دیگران را برمی‌دارد و متنمصه زنی است که این کار بر روی او انجام می‌گیرد.

استاد محمود محمد شاکر در حاشیه و نظریه‌ای که بر تفسیر طبری نوشته است، می‌گوید: الـمتنمصة والنامصة: به زنی می‌گویند که موی ابرویش را با موچین برمی‌دارد و آن را باریک و دراز و راست و درست می‌کند.

فتوای علما و دانشمندان بزرگ معاصر در مورد برداشتن موی ابروها

بی‌مناسبت نیست که در اینجا نظر یکی از دانشمندان معاصر را در رابطه با حکم برداشتن و باریک کردن موی ابروها بیان کنیم:

سؤال: حکم کم کردن موهای اضافه از ابروها چیست؟

جواب (از دانشمند بزرگوار شیخ عبدالعزیز بن باز): برداشتن و کم کردن موی ابروها درست نیست، چون از پیامبر صلى الله عليه وسلم روایت شده است: «لَعَنَ اللَّهُ النَّامِصَةَ وَالمُتَنَمِّصَةَ»؛ خداوند زنی را که موی ابروها را باریک یا برمی‌دارد و زنی که خواستار انجام این کار است، لعنت کرده است.

برداشتن موی ابرو از دیدگاه پزشکی

خواهرم! بدان که خداوند بزرگ و مهربان هیچ چیزی را بدون حکمت و فلسفه حرام نکرده است، یکی از فلسفه‌های حرام بودن برداشتن موی صورت و ابرو، ضرر و زیانی است که اطراف چشم را در برمی‌گیرد، این شما و این نظر و رأی بعضی از پزشکان در این مورد:

پزشکان متخصص چشم دو حالت را برای التهام بافت سلولی اطراف چشم به سبب کندن موی ابروها بیان کرده‌اند:

١. زنی بیست و دو ساله که دو روز بعد از کندن موی ابروها، چشمانش دچار تورم و سرخی شده است و اجباراً برای علاج بیماری به پزشک مراجعه کرده است.

٢. زنی که با رفتن نزد پزشکان متخصص زیبایی و کندن موهای ابرو و اطراف صورت، بعد از یک روز دچار سرخی و درد اطراف ابرو شده و بعد از چهار روز اطراف چشمش دچار التهاب و برآمدگی شده است که سبب بستری شدن او در بیمارستان گردیده است، و پزشکان مجبور شدند آنتی بیوتیکهایی از طریق رگ به او تزریق کنند، علاوه بر مشکلات بالا لکه‌های (سفیدی) بر صورت او تشکیل شده‌اند و این حالت بعد از شفا و علاجش عیب و نقصی به اندازهٔ شش سانتی‌متر بر صورت او بر جای گذاشته است، این مسأله کافی است که مریض مجبور شود دوباره برای علاج زشتی به وجود آمده، نزد متخصصین زیبایی برود و آن را اصلاح کند.

پزشکان معتقد هستند که زنها باید از این آمیخته‌های گوناگون و مشکلات و سختی‌‌هایی که به خاطر کندن موی ابروها پیدا می‌شود، خودداری کنند (با اینکه عوارض آمیخته‌ها کم هم باشد) و بر پزشکان لازم است که خود را برای علاج گندکاریهایی که بعد از برداشتن موی ابرو و… پیدا می‌شود، با فعالیت و تلاش همه جانبه آماده کنند. (این مطالب ترجمه حرف به حرف مجله پزشکی به نام ایجست می‌باشد که در شماره ١٩٨٧ مایو منتشر شد؛ به نقل از مجله المجتمع، شماره ٨٣٠)

دکتر وهبه احمد حسن (استاد دانشکده پزشکی – دانشگاه اسکندریه) می‌گوید: برداشتن موی ابروها با وسایل مختلف سپس به کار بردن قلم ابرو و غیره مثل مالیدن بعضی مواد بر پوست تأثیر زیان‌آوری بر آن خواهد گذاشت؛ چون رنگها از ترکیبات معدنی سنگینی درست شده‌اند؛ مثل مس و جیوه، در ترکیبات روغنی مثل روغن کاکائو ذوب می‌شوند همانطور که تمام مواد رنگی بعضی از مشتقات نفتی را دارند. و همگی اینها اکسیدهایی گوناگون هستند که به پوست ضرر می‌رسانند. (المتبرجات: الزهراء فاطمة بنت عبدالله، ص ٩۴؛ به نقل از کتاب المرأة المسلمة في وجه التحديات، تألیف انور جندی، ص ۶٢)

این مطالب هشدار و زنگ خطری بود که پزشکان آن را بیـان کردنـد کـه:

– ای زنی که موی ابروها و… را برمی‌داری و باریک می‌کنی قبل از این که فرصـت را از دست بدهی بیدار و آگاه شو… .

اندکی تأمل:

– در واقع برداشتن موی ابرو و صورت در واقع تقلید از کفار است و پیامبر صلى الله عليه وسلم می‌فرمایند: «مَنْ تَشَبَّهَ بِقَومٍ فَهُوَ مِنْهُمْ»؛ هر کس خود را به قوم و ملتی شبیه کند از آن قوم و ملت می‌شود.

– بعضی از زنان دلیل مؤکد خود را این می‌دانند که برداشتن این موها آرایش برای شوهر است، در حالی که باید بدانند چون این کار گناه و معصیت است اطاعت برای انجام آن واجب نیست؛ چون «لَا طَاعَةَ لِمَخْلُوقٍ فِي مَعْصِيَةِ الخَالِقِ»؛ اطاعت از هیچ انسانی برای انجام معصیت و گناه خداوند درست نیست.

– کسانی که این کار را انجام داده‌اند، لازم است فوراً توبه کنند؛ چون هر کس به خاطر خدا کاری را ترک کند، خداوند چیزی بهتر از آن را برایش جایگزین می‌کند.

در پایان:

خواهر مسلمانم! بعد از این که حکم برداشتن موی ابرو و صورت از نظرتان گذشت و همچنین أقوال دانشمندان قدیم و جدید و بعضی از پزشکان نیز بررسی شد من هم توصیه‌هایی دارم و می‌گویم – إن شاء الله خداوند من و شما را به راه راست هدایت کند-:

– از خدا بترس، و برای توبه عجله کن، بیاد آر روزی را که به سوی خدا برمی‌گردی، در رابطه با آن چه که در گذشته انجام داده‌ای از تو سؤال می‌شود، مشغول چه هستی؟ کاری کرده‌ای که موجب نفرین و لعنت تو شده است (و لعنت دوری از رحمت و مهربانی خدا می‌باشد)، در حالی که در نماز و بعد از نماز از خدا طلب بخشش و رحمت می‌کنی! آیا این کار تضاد بین گفتار و کردار شما نیست؟ رحمت را از خدا می‌طلبی و کاری را انجام می‌دهی که موجب دوری شما از رحمت او می‌‌شود! این کار بسیار جای تعجب است!

– این کار را به خدا و رسول خدا بسپار حکم شرعی آن برایت روشن می‌شود.

خواهر مسلمانم! چون زنان دیگر این کار را می‌کنند، تو هم به عنوان دلیل آنها را سرمشق قرار نده؛ بلکه فرمودهٔ خدا را به یاد آور که می‌فرماید: «وَإِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ» [الأنعام: ١١۶]؛ اگر از بیشتر مردم (که کافران و منافقان‌اند) پیروی کنی، تو را از راه خدا دور می‌سازند.

* * *

خلاصه‌ای از کتابچهٔ برداشتن موی أبرو و صورت از دیدگاه اسلام و پزشکی

تألیف: أم عبدالرحمن/ ترجمه: إسحاق بن عبدالله دبیری العوضی