خداوند متعال که فرمانروای مطلق و ربّ تمام مخلوقات و صاحب زمین و زمان است، در هر موضوع و حادثهای دینی و دنیایی، حکم و بیانیه دارد؛ این بیانیهها برای شرایط هر عصر و مکان معتبراند؛ چون خداوند پروردگار هر عصر و مکانی است. خداوند نسبت به تخریب مساجد در قرآن مجید بیانیهای جامع، صریح […]
خداوند متعال که فرمانروای مطلق و ربّ تمام مخلوقات و صاحب زمین و زمان است، در هر موضوع و حادثهای دینی و دنیایی، حکم و بیانیه دارد؛ این بیانیهها برای شرایط هر عصر و مکان معتبراند؛ چون خداوند پروردگار هر عصر و مکانی است.
خداوند نسبت به تخریب مساجد در قرآن مجید بیانیهای جامع، صریح و تهدیدآمیز صادر نموده است.
متن بیانیه
بیانیه خداوندی در قرآن کریم چنین است: ﴿وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَسَاجِدَ اللهِ أَنْ یذْکرَ فِیهَا اسْمُهُ وَسَعَى فِی خَرَابِهَا أُولَئِک مَا کانَ لَهُمْ أَنْ یدْخُلُوهَا إِلَّا خَائِفِینَ لَهُمْ فِی الدُّنْیا خِزْی وَلَهُمْ فِی الْآَخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیمٌ﴾ [بقرة: ۱۱۴]؛
چه کسی ستمگرتر از کسانی است که نگذارند در مساجد نام خدا برده شود، و در ویرانی آنها بکوشند؟ شایستهی اینان نبود (جهت تخریب و توهین به مساجد بیایند)، جز این که با خوف و خشوع وارد شوند (حرمت خدا و خانهی او را نگه دارند) ، بهرهی آنان در دنیا زبونی و رسوائی، و در آخرت عذاب بزرگی است.
غیرت خدا بر مسجدستیزان
جرم دشمنان مسجد آن قدر سنگین است که در هر دو جهان سزای آن را خواهند دید؛ در این دنیا بینهایت رسوا میشوند. تنوین در ﴿خِزْی﴾ بر تنکیر دلالت دارد. هر کس شاهکار و عزّت و امنیتش را در تخریب مسجد ببیند، بداند که خداوند او را خوار میکند.
نمونههایی از رسوایی دنیا بر مسجدستیزان
در طول تاریخ سازمانها و حکومتهایی که به تخریب مساجد پرداختهاند، خوار و زبون گشتهاند؛ مانند حکومت نصارا که بیت المقدس را تخریب کردند و مانند ابرهه که میخواست خانهی خدا را خراب کند و مانند مشرکین مکه که مسلمانان را از عبادت در خانهی خدا بازمیداشتند. حکومتِ همهی اینها با رسوایی گرفته شد و به دست اهل مسجد افتاد.
به راستی که عزّت دنیوی و پاداش بزرگ اخروی در آبادانی مسجد است.
تأمّل در بیانیهی خدای ذوالجلال
سوالی که از این بیانیه پیدا میشود این است که چرا تخریب مسجد، سنگینترین ظلم است؟
پاسخ آن روشن است که مسجد خانهی خداست و تخریب خانهی خدا و تضعیف مساجد و ممانعت از عبادت در مساجد و ایجاد مشکلات و پیچ و خمهای اداری در مسجدسازی به معنای بیاحترامی به خداست و بیاحترامی به خدا نشانهی فساد و انحراف عقیدتی است.
به طور مثال، اگر فردی در جامعه، خانهی یک شهروند عادی را خراب کند یا بر در آن قفل بزند یا مزاحم رفت و آمد مردم به آن خانه باشد یا مزاحم ساخت و ساز آن بشود، این کار او در انظار مردم جرم سنگینی تلقّی شده و این شخص در جامعه فردی فاسق، بداخلاق و حسود به حساب میآید و در خور هر نوع صفت زشت قرار میگیرد.
حال اگر کسی بخواهد کاخ ریاست جمهوری را خراب کند یا ادارهای پیچ و خمهای اداری را سدّ راه ساخت و ساز آن قرار دهد یا به نوعی در برنامههای کاخ مزاحمت ایجاد کند، فردی خائن به دولت و فتنهگر و ضدّ حکومت و… قلمداد میشود.
لذا از این مقدّمه به این نتیجه میرسیم که تخریب خانهی خدا صد در صد به معنای توهین و حرمت شکنی به الله تعالی است.
مساجد از آن خدا هستند
به تصریح الله، مساجد خانههای او هستند؛ چنانکه میفرماید: ﴿وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلّٰهِ فَلَا تَدْعُوا مَعَ اللهِ أَحَدًا﴾ [جن: ۱۸]؛ مساجد از آنِ خدا هستند؛ از این رو در خانههای الله کسی را با او صدا نزنید.
مساجد محل یاد خدا هستند
تمام کارهایی که در مسجد انجام میگیرد؛ از قبیل نماز ، تلاوت، موعظه و تسبیح ، همه آن ذکر خداست؛ الله تعالی میفرماید: ﴿وَمَسَاجِدُ یذْکرُ فِیهَا اسْمُ اللهِ کثِیرًا﴾ [حج: ۴۰]؛ مسجدهای (مسلمانان) که در آن خدا بسیار یاد میشود.
﴿فِی بُیوتٍ أَذِنَ اللهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یذْکرَ فِیهَا اسْمُهُ یسَبِّحُ لَهُ فِیهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآَصَالِ ∗ رِجَالٌ لَا تُلْهِیهِمْ تِجَارَةٌ وَ لَا بَیعٌ عَنْ ذِکرِ اللهِ وَ إِقَامِ الصَّلَاةِ وَ إِیتَاءِ الزَّکاةِ یخَافُونَ یوْمًا تَتَقَلَّبُ فِیهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ ∗ لِیجْزِیهُمُ اللهُ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَ یزِیدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَاللهُ یرْزُقُ مَنْ یشَاءُ بِغَیرِ حِسَابٍ﴾ [نور: ۳۷، ۳۸]؛
(اگر در جستجوی نور پرفروغ الهی هستید، آن را) در خانههائی (بجوئید) که خداوند اجازه داده است برافراشته شوند و در آنها نام خدا برده شود، در آن سحرگاهان و شامگاهان به تقدیس و تنزیه یزدان میپردازند. مردانی که بازرگانی و معاملهای، آنان را از یاد خدا و خواندن نماز و دادن زکات غافل نمیسازد.
از روزی میترسند که دلها و چشمها در آن دگرگون و پریشان میگردد. تا این که خداوند برابر بهترین کارهایشان پاداششان را بدهد و از فضل خود بر پاداششان بیفزاید، چرا که خداوند هرکس را که خود بخواهد؛ بیحساب از مواهب خویش بهرهمند میسازد.
مسجد جلوه گاه نور الهی است
پیش از این آیه سخن از نور خداست؛ از این رو این آیه بیانگر این است که نور خدا در مساجد احساس میشود و اهالی مساجد انسانهای نورانی هستند.
مسجد جزو شعائرالله است
به اتفاق مذاهب اسلامی مسجد جزو شعائر اسلام است و به تصریح قرآن تعظیم شعائر الله، نشانهی ایمان کامل و تقواست؛ چنانکه خداوند متعال میفرماید: ﴿وَمَنْ یعَظِّمْ شَعَائِرَ اللهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ﴾ [حج: ۳۲]؛ هر کس مظاهر الهی را بزرگ دارد، بیگمان بزرگداشت آنها نشانه پرهیزگاری دلها است. زیرا رعایت ادب در مورد مساجد با هیبت وجلال خداوندی تناسب دارد و حیات اسلام به مسجد وابسته است و مسجد نماد قدرت و رمز بقاء و سنگر توحید است.
مسجد مکان پاکی و محبت است
به تصریح خداوند متعال اهالی مسجد انسانهای پاک و دوست داشتنی هستند؛ چنانکه خدای تعالی میفرماید: ﴿فِیهِ رِجَالٌ یحِبُّونَ أَنْ یتَطَهَّرُوا وَاللهُ یحِبُّ الْمُطَّهِّرِینَ﴾ [توبة: ۱۰۸]؛ در آنجا کسانی هستند که میخواهند (جسم و روح) خود را (با وضو و استنجاء و ادای عبادت و استغفار) پاکیزه دارند و خداوند هم پاکیزگان را دوست میدارد.
به استناد از این آیه بایستی مردم و حکومت به تأسی از خداوند متعال به وجود اهل مسجد افتخار نمایند وآنان را دوست بدارند و مسجد را مکان طهارت و محبت بدانند نه مکان تهدید و نفرت و…
مسجد شاخصه حکومت اسلامی است
ساخت مسجد، از لوازم و وسایل اقامهی نماز است و حکومتی که مسجد میسازد و به مسجدسازان امکانات میدهد و در تعامل خود با ادیان و مذاهب به تعظیم مساجد میپردازد، نشان از اسلامی بودن آن است؛ چنانکه خداوند میفرماید:﴿الَّذِینَ إِنْ مَکنَّاهُمْ فِی الْأَرْضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآَتَوُا الزَّکاةَ وَأَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنْکرِ وَلِلّٰهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ﴾ [حج: ۴۱]؛
(آن مؤمنانی که خدا بدیشان وعدهی یاری و پیروزی داده است) کسانی هستند که هرگاه ایشان را در زمین قدرت بخشیم، نماز را برپا میدارند و زکات را میپردازند و امر به معروف و نهی از منکر مینمایند، و سرانجام همهی کارها به خدا برمیگردد ( و بدانها رسیدگی و دربارهی آنها داوری خواهد کرد).
به نص قرآن، تنها مؤمنین مساجد را آباد میکنند
خداوند متعال میفرماید: ﴿مَا کانَ لِلْمُشْرِکینَ أَنْ یعْمُرُوا مَسَاجِدَ اللهِ شَاهِدِینَ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ بِالْکفْرِ أُولَئِکَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ وَ فِی النَّارِ هُمْ خَالِدُونَ ∗ إِنَّمَا یعْمُرُ مَسَاجِدَ اللهِ مَنْ آمَنَ بِاللهِ وَالْیوْمِ الْآَخِرِ وَ أَقَامَ الصَّلَاةَ وَ آَتَى الزَّکاةَ وَ لَمْ یخْشَ إِلَّا اللهَ فَعَسَىٰ أُولَئِکَ أَنْ یکونُوا مِنَ الْمُهْتَدِینَ﴾ [توبة: ۱۷،۱۸]؛
مشرکانی که به کفر خویش گواهی میدهند نمی توانند مساجد خدا را آباد کنند؛ آنان اعمالشان هدر و تباه است و جاودانه در آتش دوزخ ماندگار میمانند. تنها کسی مساجد خدا را (با تعمیر یا عبادت) آباد میسازد که به خدا و روز قیامت ایمان داشته باشد و نماز را چنان که باید برپا دارد و زکات را بدهد و جز از خدا نترسد. امید است چنین کسانی از زمرهی راهیافتگان باشند.
تخریب مساجد نشانه مستضعف بودن اهل مسجد است
ملتی که مخالفین با جرأت تمام به تخریب مسجد آنان میپردازند و پس از تخریب به طور ریشخند هم از آنها عذرخواهی نمیکنند، این نشانهی ضعف آن ملت است که باید به تقویت خود بپردازد تا دشمن مرعوب شده و با خوف به مسجد بیاید.
هر مسلمانی که تخریب مسجد را محکوم نکند، شریک جرم است
تخریب مسجد جرمی فراگیر است و میطلبد که هر مسلمانی آن را محکوم کند تا دشمن بداند که همهی مسلمانان به مسجد عشق میورزند و حامی آن هستند.
نویسنده: عبدالحکیم سیدزاده