از بدیهیات تاریخی است که کتاب مقدس قرآن همواره به‌ عنوان رسالت الهی و نماد ارزش‌های انسانی شناخته شده است. قرآن کتابی «روشنگر» و «هدایتگر» است که در فصاحت و بلاغت هماورد طلبیده است. این کتاب آسمانی با ویژگی‌هایی مانند اعجاز، هدایت و نور وصف شده است. متأسفانه در طول تاریخ، افراط‌گریان حرمت قرآن را […]

از بدیهیات تاریخی است که کتاب مقدس قرآن همواره به‌ عنوان رسالت الهی و نماد ارزش‌های انسانی شناخته شده است. قرآن کتابی «روشنگر» و «هدایتگر» است که در فصاحت و بلاغت هماورد طلبیده است. این کتاب آسمانی با ویژگی‌هایی مانند اعجاز، هدایت و نور وصف شده است.

متأسفانه در طول تاریخ، افراط‌گریان حرمت قرآن را شکسته‌اند. حرمت‌شکنی‌ قرآن نه‌‌تنها برای جامعه مسلمانان، بلکه برای همه انسان‌های آزاده، پایبند به اصول اخلاقی و معتقد به رحمانی‌بودن این کتاب مقدس، آزاردهنده‌ و شوک‌آور است. آتش‌زدن نسخه‌های قرآن در سوئد و هتک حرمت آن در دانمارک و هلند و انتشار کاریکاتورهای توهین‌آمیز از ساحت مقدس حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در فرانسه، نشان‌دهنده برنامه‌ریزی پنهان اسلام‌ستیزانی است که در ترویج اسلام‌هراسی کارنامه سیاهی دارند. صدور مجوز برای هتک‌ حرمت به ساحت مقدس قرآن، «جنایت‌ فرهنگی» آشکاری است که تخم «افراط‌گرایی» را در جامعه بشری بذر می‌کند. محکوم‌نکردن این‌گونه رفتارهای ناعادلانه و تکان‌دهنده ‌ توسط مدعیان آزادی‌ بیان نشان می‌دهد که ستیز با ارزش‌ها و آموزه‌های اسلام در سیر فکری و عملی آنان نهادینه شده است.

قرآن جامع‌ترین کتاب الهی است که سرگذشت و داستان‌ پیامبران را به بهترین نحو بیان کرده و از تورات، انجیل و زبور به عنوان کتاب‌های «هدایتگر» یاد کرده است. یکی از سوره‌های قرآن سوره «انبیا» نام‌گذاری شده است. داستان حضرت موسی علیه‌السلام از بدو تولد تا مراحل مختلف زندگی، هجرت این پیامبر اولوالعزم از مصر به مدین و ازدواجش با یکی از دختران حضرت شعیب علیه‌السلام در قرآن مجید بیان شده است. داستان ملاقات حضرت موسی با خضر، هم‌کلام‌‌شدن او با خداوند و مشاهده نور الهی، نائل‌شدن به درجه نبوت و دریافت رسالت، رویارویی با فرعون، نجات بنی‌اسرائیل از ظلم و ستم قبطی‌ها، معجزه عصا و تبدیل‌شدن آن به اژدها، ایمان‌آوردن جادوگران به حضرت موسی، خروج بنی‌اسرائیل از مصر و ماجرای شکافته‌شدن رود نیل با ضربه عصای موسی، عبور بنی‌اسرائیل از رودخانه نیل و غرق‌شدن فرعون و لشکریانش، از دیگر مواردی هستند که قرآن به آنها پرداخته است.

داستان حضرت مریم و ولادت حضرت عیسی نیز به زیبایی و شگفتی در قرآن بیان شده است. احوال حضرت مریم در بسیاری از آیات قرآن آمده‌ است تا جایی که یکی از سوره‌های قرآن «مریم» نام‌گذاری شده است. معجزه سخن‌گفتن حضرت عیسی در گهواره نیز در قرآن آمده است. قرآن وقایع آموزنده‌ای را از زندگانی حضرت موسی و عیسی علیهماالسلام با تجلیل و روشنی بیان کرده است. این کتاب مقدس، به بیان مقام شامخ پیامبران اولوالعزم، حضرت نوح، ابراهیم، موسی، عیسی و حضرت محمد علیهم‌السلام پرداخته است. مأموریت‌های ارزشمند پیامبران که انسان‌ها را به‌ سوی ارتقای اخلاقی هدایت می‌کرده‌اند، در قرآن ذکر شده است. بخش‌های زیادی از قرآن به امور انبیا علیهم‌السلام اختصاص دارد. قرآن انسان‌ها را در قالب دعوت پیامبران، به وحدانیت و معرفت خداوند فرامی‌خواند. اعتقاد به «معاد» یکی از آموزه‌های مهم قرآن است. بخش عمده‌ای از آیات قرآن به ‌عقیده اختصاص یافته است و حدود ۵۰۰ آیه مربوط به احکام شرعی و دیگر آیات به اخلاق پرداخته‌اند.

مبارزه با مستکبران و ستمگران و «اقامه عدل» یکی دیگر از تعلیمات زیبای انبیا علیهم‌السلام است که در قرآن به آنها اشاره شده است. عدالت‌گستری، دفاع از «حقوق‌ بشر»، حفظ حرمت انسانی، جلوگیری از رفتارهای ناعادلانه، تعرض، تعدی و ظلم، مؤکد قرآن کریم هستند. قرآن کتاب رحمت، بشارت و هدایت و سرچشمه نور و نجات‌ از تاریکی‌هاست. اهانت به قرآن توهین به تورات، انجیل، زبور و دیگر کتاب‌های آسمانی است. توهین‌کنندگان به قرآن، کسانی هستند که اراده کرده‌اند جهان را در تاریکی نگه دارند تا به فرمانروایی ناعادلانه‌شان ادامه دهند.

در هیئت یک مسلمان، شایسته است ما از مفاهیم معنوی و علمی قرآن بهره‌مند شویم و در برابر توهین‌ها و افراط‌گری‌ها، با عقلانیت و انسان‌مداری عکس‌العمل نشان دهیم تا جامعه بشری به‌ سوی عدالت و همدلی حرکت کرده و با کلام هدایتگر الهی، بیشتر مأنوس و مألوف شود. فرجام سخن: خطاب کلام خداوند منسوب خاص به مسلمانان و عام به همه انسانیت است. اگر انسانیتِ به‌ظاهر متمدن برای اسلام حرمت قائل نیست دست‌کم به انسانیت احترام بگذارد که خودشان در انسانیت داخل‌اند./ روزنامۀ «شرق»- دوشنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۲

 

  • نویسنده : عبدالحکیم سالارزهی