سالي آکنده از خوشي‌ها و ناخوشي‌ها سپري شد، برخی از اتفاقات کام ما را شیرین و برخی دیگر تلخ نمود. اما آن‌چه تلخی آن بیش از همه احساس می‌شد و می‌شود، از دست دادن علما و شخصیت‌های برجسته‌ی یک ملت است که شاید کمتر بتوان خلأ رفتن آنان را پر نمود؛ زيرا از دست رفتن […]
سالي آکنده از خوشي‌ها و ناخوشي‌ها سپري شد، برخی از اتفاقات کام ما را شیرین و برخی دیگر تلخ نمود. اما آن‌چه تلخی آن بیش از همه احساس می‌شد و می‌شود، از دست دادن علما و شخصیت‌های برجسته‌ی یک ملت است که شاید کمتر بتوان خلأ رفتن آنان را پر نمود؛ زيرا از دست رفتن علما و انديشمندان تنها مصيبت خانواده‌هاي آنان نيست؛ بلکه مصيبتي است که آثار و دامنه‌اش همه‌ي امت را فرا مي‌گيرد.
رسول خدا صلى الله علیه وسلم فرمود: خداوند علم را با برچیدن آن از میان مردم نمی‌گیرد، بلکه با گرفتن (و مرگ) علما، علم را می‌گیرد و برمی چیند تا آن‌گاه که عالمی را باقی نمی‌گذارد و مردم، رؤسای جاهلی برمی گیرند که از ایشان سؤال می‌شود و آنان بدون آگاهی فتوا می‌دهند، خود گمراهند و دیگران را نیز گمراه می‌کنند.
رفتن و مرگ علما و انديشمندان زنگ هشداری برای ماست تا توجه بیش‌تری به علم و علما داشته باشیم و قدر علمایی که در قید حیات هستند را بیش‌تر بدانیم و از خوان اندوخته‌های آنان به حد وسع خود بهره برگیریم.
در این مقاله، سعی بر آن است که به صورت گذرا، از علما و شخصیت‌های برجسته‌ای که جامعه‌ي اهل سنت ایران در خلال سال ۱۳۹۸ از دست داد، یادی شود تا اين کار، زمينه‌اي براي آشنايي مردم با شخصیت‌ها و خدمات آنان آشنا گردد و هم تشکر و سپاسی باشد برای خدمت مخلصانه آن‌ها برای مسلمانان.
از خداوند متعال خواستاریم که آنان را با رحمت گسترده‌اش در برگیرد و در بهشت پهناور خود جای دهد به جامعه‌ی اهل سنت ایران و خانواده‌های آنان نعم البدل عنایت فرماید.
محمد آریانژاد
محمد آریانژاد، در سال ۱۳۱۲ در ایرانشهر دیده به جهان گشود. در سال ۱۳۳۰، پس از گذراندن تحصیلات متوسطه (تا کلاس نهم) در زاهدان، برای ادامه تحصیل به تهران رفت و در دبیرستان دارالفنون به تحصيل مشغول شد. سپس وارد دانشگاه شد و در رشته‌های بازرگانی و حقوق تحصیل کرد. بعد از آن زندگی در تهران را ترجیح داده و از طریق مشاغل آزاد به امرار معاش پرداخت. از دوستان زنده‌یاد «عبدالرحمن فرامرزی» -پدر روزنامه‌نگاري ايران و بنیان‌گذار مؤسسه‌ى کیهان- بود و در آن دوران در کیهان نیز فعال بود. وي با چند روزنامه اقتصادي همکاري داشت.
ايشان در روز چهارشنبه، ۷ فروردين ۱۳۹۸ درگذشت.
مولانا محمدنور حسنی
مولانا محمدنور حسني، امام‌جمعه‌ي روستاي تيس چابهار و از علمای برجسته و چهره‌های علمی و اجتماعی در منطقه‌ى بلوچستان استان بود. ایشان علاوه بر فعالیت علمی، در زمینه‌ي حل‌وفصل منازعات مردمی و ایجاد صلح و آشتی بین مردم نیز فعالیت‌های زیادی داشت.
ايشان در روز شنبه، ۲۴ فروردين ۱۳۹۸ درگذشت.
مولانا ابراهیم صفی‌زاده
مولانا محمدابراهیم صفی‌زاده – از علماي برجسته‌ي اهل‌سنت ايران- در سال ۱۳۳۰ هـ.ش. در شهرستان خواف متولد شد. تحصیلات ابتدایی دینی را در ایران و تحصیلات عالی را در دارالعلوم کراچی و دانشگاه اسلامی مدینه‌ى منوره فرا گرفت و از همین دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. مولانا صفی‌زاده، عالمی محقق و نویسنده‌ای برجسته بود که از فعالان مدنی و رسانه‌ای نیز به‌شمار می‌رفت که سال‌ها قبل به افغانستان هجرت کرده بود.
ايشان در روز چهارشنبه، ۱ خرداد ۱۳۹۸ به شهادت رسيد.
شیخ محمّد عزیزی
شیخ محمّد عبدالواحد عزیزی –از علماي اهل سنت جنوب کشور- در سال ۱۳۴۱ در شهر اَهِل از توابع لامرد استان فارس متولد شد. پس از گذراندن دوران دبستان و راهنمایی، تحصیلات دینی را در مدرسه‌ی علوم دینی سلطان‌العلماء بندر لنگه در نزد اساتیدی همچون شیخ محمد خالدی، شیخ محمد ضیایی و شیخ عبدالکریم محمدی فراگرفت و پس از دانش‌آموختگي، در شهر “اَهِل” شاگردانی را تربیت و به عنوان امام‌جمعه‌ی این شهر منصوب شد و به تدریس در مدرسه‌ی علوم دینی دشتی شهرستان پارسیان نیز مشغول بود.
ايشان در روز دوشنبه، ۳ تيرماه ۱۳۹۸ درگذشت.
مولوی عیدمحمد ریگی (ارباب‌زهی)
مولوی عیدمحمد ریگی که چندین سال مسند امامت جمعه بخش لادیز ميرجاوه را بر عهده داشت، از چهره‌های برجسته‌ي علمی و دینی بخش لادیز به‌شمار می‌رفت و از محبوبیت ویژه‌ای در بین مردم شهرستان میرجاوه برخوردار بود و در طول حیات علمی و دینی خود خدمات و تلاش‌های فراوانی در راستای ترویج آموزه‌های دینی و آموزش تعالیم و فرهنگ اسلامی انجام داد.
ايشان در روز پنج‌شنبه، ۲۰ تيرماه ۱۳۹۸ بر اثر سانحه‌ي رانندگي درگذشت.
سيد نهضت حسيني‌نژاد
سید نهضت حسینی‌نژاد، از نويسندگان و شاعران پيشکسوت استان گيلان، در سال ١٣٠٣ در یکى از روستاهاى بخش تالشدولاب (رضوان‌شهر کنونى) متولد شد و در سال ١٣٥٤ از اداره امور اداری و مالی و روابط عمومی و مدیریت جهانگردى بازنشسته شد. ايشان نقش تعیین‌کننده‌ای در رشد و تعالی جامعۀ ادبی و فرهنگی منطقه داشت. کتاب «تالش‌نامه»، اثری ارزشمند و حاصل نیم قرن تلاش، تحقیق و مطالعه‌ى ايشان است.
حسيني‌نژاد در روز پنج‌شنبه، ۱۰ مرداد ۱۳۹۸ درگذشت.
واحدبخش بادپا
واحدبخش بادپا، نويسنده، مترجم و شاعر و استاد زبان بلوچي بود. از ايشان چندين اثر به زبان بلوچي بر جاي مانده است. ترجمه‌ي رمان کليدر، نوشته‌ي محمود دولت‌آبادي به زبان بلوچي و ترجمه‌ي بلوچي کتاب نبي رحمت اثر مولانا ابوالحسن ندوي از آثار ماندگار اوست. ايشان در زمينه‌هاي اجتماعي، از جمله برقراري صلح و سازش نيز فعاليت‌هاي زيادي داشت.
بادپا در روز يک‌شنبه، ۱۳ مرداد ۱۳۹۸، در سن ۶۲ سالگي درگذشت.
محمدکریم آخوند سیدی
محمدکریم آخوند سیدی، از علماي برجسته‌ي استان گلستان، مدیر و مدرس حوزه علمیه احمدیه روستای «مالای شیخ گینگ لیک» بود که از محبوبیت و جایگاه خاصی در بین مردم به‌ویژه در شرق استان گلستان برخوردار بود.
ايشان در روز چهارشنبه، ۳۰ مرداد ۱۳۹۸، در سن ۶۵ سالگي درگذشت.
ماموستا ملا محمد امامی
ماموستا ملا محمد امامی فرزند ماموستا خدر در سال ۱۳۰۵ هـ.ش. در روستاى قَرَچَر (قه‌ره‌چه‌ر) از توابع منطقۀ “گورگ” سقز متولد شد. قرآن و علوم مقدماتي از پدر و مادرش فراگرفت و در سال ۱۳۲۲ تحصيلات حوزوي را به صورت رسمي نزد برادرش ماموستا ملا عبيدالله امام آغاز نمود. به مدت ۱۰ سال از محضر اساتيدي همچون خليفه ملا رحيم هَوشاري، ماموستا کامل نقشبندي، ماموستا عبدالهادي افخم‌زاده، ماموستا محمود رياضي، حاج بابا شيخ ابن‌الكاژاوه‌اى، ماموستا شیخ عبدالقادر زاهدی، ماموستا عصام‌الدین شفیعی و … به فراگيري علم پرداخت و در سال ۱۳۳۲ از ماموستا حاج بابا شیخ ابن‌الکاژاوه‌ای و ماموستا شیخ عبدالقادر زاهدی اجازۀ تدریس و افتا را دریافت نمود و پس از آن تا در روستاها و مناطق مختلف استان کردستان به تعلیم و تبلیغ دین و آموزه‌های دینی پرداخت. از سال ۱۳۶۲ به سقز رفت و تا پايان عمر در آن‌جا به عنوان مرجع علمي، اجتماعي و فرهنگي مردم ايفاي نقش نمود. ايشان علاوه بر خدمت در مسند تدریس و امامت و همچنین فعالیت در زمینه‌ي حل‌وفصل مشاجرات مردمی، چندین کتاب و مقاله نیز به زبان‌های فارسی و کردی به رشته تحریر درآورده است.
ماموستا امامي در روز چهارشنبه، ۶ شهريور ۱۳۹۸ در سن ۹۳ درگذشت.
مولانا عبدالله حیدری
مولانا عبدالله حيدري، در سال ۱۳۳۷ متولد شد. تحصيلات ابتدايي را در حوزه‌ي علميه‌ى مظهرالتوحيد تايباد، در محضر مولانا صالحي گذراند. سپس به پاکستان رفت و در مدارس مختلف آن‌جا، از جمله فاروقيه کراچي، دارالعلوم کراچي، جامعه اسلاميه نيوتاون، نصرة العلوم گوجرانواله، مدرسهي کبيروالا و قاسم‌العلوم ملتان به تحصيل پرداخت و در سال ۱۳۵۷ از مدرسهي نصرة العلوم گوجرانواله دانش‌آموخته گرديد. برجسته‌ترين اساتيد وي مولانا سرفرازخان صفدر، مولانا سليم‌الله خان، مفتي محمود، مفتي ولي حسن و مولانا محمديوسف (رحيم‌يارخان) هستند. دوره‌ي تفسير را در محضر مولانا عبدالغني جاجروي گذراند. از جمله فعاليت‌هاي ايشان مي‌توان به: تأسيس مدرسهي خيرالمدارس روستاي کشکک، پايه‌گذاري مسجد جامع کشکک، تدريس در مدرسهي امام ابوحنيفه کاريز، تدريس در مدرسهي خواهران مظهرالتوحيد تايباد، تدريس حديث و … در حوزه‌ي علميه‌ي مظهرالتوحيد تايباد، امامت جماعت مسجد اميرحمزه شهرک امام حسين تايباد و امامت جمعه مسجد جامع مالک‌الملک تايباد اشاره نمود.
ايشان در روز شنبه، ۱۶ شهریور ۱۳۹۸ درگذشت.
ماموستا ملا محمدامین شریعتی
ماموستا ملا محمدامين شريعتي از علماي برجسته‌ي کردستان و امام‌جماعت موچش و حسن آباد سنندج بود. به تدريس فقه و کلام مي‌پرداخت. کتاب‌هاي جلاءالقلوب و شرح عقايد نسفي از آثار منتشر شده‌ي ايشان است.
ايشان در روز شنبه، ۱۶ شهريور ۱۳۹۸، در سن ۹۸ سالگي درگذشت.
مولانا تاج‌محمد جمشيدزهي
مولانا تاج‌محمد جمشيدزهي، در سال ۱۳۲۶ متولد شد. تا کلاس ششم دبستان در ناهوک به تحصيل پرداخت و سپس به مدرسهي مجمع العلوم سرجو سراوان و دارالعلوم زنگيان مي‌رود و از محضر علماي آن‌جا استفاده مي‌کند. پس از آن به دارالعلوم کراچي مي‌رود و تحصيلاتش را در آن‌جا به پايان مي‌رساند. پس از دانش‌آموختگي به ناهوک برمي‌گردد و امامت جمعه آن‌جا و مديريت مدرسهي فاروقيه را برعهده مي‌گيرد. سپس به سراوان مي‌رود و به مدت سي سال در آموزش و پرورش به عنوان دبير فعاليت مي‌کند. ايشان داراي مدرک ليسانس الهيات از دانشگاه آزاد زاهدان نيز بود. کتاب‌هاي «الامام المهدی از منظر اهل سنت» و «اسلام و تنظیم خانواده» از آثار اوست.
مولانا جمشيدزهي در روز دوشنبه، ۲۵ شهريور ۱۳۹۸ درگذشت.
دکتر وهاب ولي
دکتر وهاب ولي، در سال ۱۳۱۷ در مهاباد متولد شد. درپ کودکی، به همراه خانواده به تبریز رفت و تحصیلاتش تا دبیرستان را در تبریز به پایان رساند و به مدت پنج سال به تجارت مشغول گرديد. سپس به ادامه تحصيل در رشته‌ي تاريخ، در دانشکده‌ي ادبيات دانشگاه تبريز پرداخت و دوره‌ي ليسانس را در سال ۱۳۴۴ به پايان رساند و مدرک کارشناسي ارشد را در سال ۱۳۴۵ از دانشسراي عالي (دانشگاه تربيت معلم) اخذ نمود و دوره‌ي دکتري را در دانشگاه آنکارا (ترکيه)، در رشته‌ي تاريخ معاصر ايران، در سال ۱۳۴۹ به پايان رساند. هم‌زمان با چهار سال تحصیل در ترکیه، در خانه‌ي فرهنگ ایران در آنکارا مشغول تدریس زبان فارسی و تاریخ ایران برای دانشجویان ترک رشته زبان فارسی و تاریخ نیز بود. پس از بازگشت به ایران، از بهمن ۱۳۴۹، به مدت دو و نيم سال در رشته تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد به تدريس پرداخت، سپس به علت ممنوع‌التدريس شدن از طرف ساواک، به تهران رفت و تا سال ۱۳۵۸ به عنوان کارشناس فرهنگی در وزارت علوم و آموزش عالی وقت مشغول کار گرديد. در سال ۵۸ ابتدا مدیرکل امور دانشجویان داخل سازمان امور دانشجویان کشور شد و بعد از چند ماه، به‌عنوان مدیرکل دفتر وزارتی وزارت علوم و آموزش عالی منصوب گشت. در طی این مدت به تحقیق و کار ترجمه و تألیف مقالات نیز می‌پرداخت. در سال ۱۳۶۰، پس از استعفا از شغل مدیریت کل، در پژوهشگاه علوم انسانی سابق به کار پژوهشگری مشغول شد. بعد از تشکیل مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی،به این مؤسسه انتقال یافت. در مؤسسه مزبور که هنوز پژوهشکده‌های جداگانه در آن شکل نگرفته بود، ابتدا سرپرست گروه علوم اجتماعی، و بعد از شکل‌گیری پژوهشکده‌ها و تبدیل مؤسسه به پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در پژوهشکده تاریخ، مسئول پژوهش در تاریخ ایران بعد از اسلام شد و بعد نیز مسئولیت تحقیق در تاریخ کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز را عهده‌دار گردید. ضمن ادامه کار پژوهشی در این پژوهشگاه به تدریس در دانشگاههای شهید بهشتی، الزهرا و دانشگاه باقرالعلوم قم و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در مقاطع سه‌گانه کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ادامه داد. در آذرماه ۱۳۸۰ از پژوهشگاه بازنشسته شد. اما کار تدریس و تحقیق، تألیف و ترجمه کتاب و مقاله را ادامه داد. ايشان کتاب‌هاي و مقالات زيادي را نوشته و ترجمه کرده است، که از جمله مي‌توان به آثاری همچون: ادیان جهان باستان(چهار جلد)، تاریخ عثمانی(سه جلد)، نگاهی به روند نفوذ و گسترش زبان و ادب فارسی در ترکیه، قفقاز و سیاست امپراتوری عثمانی، تاریخ بلخ از غزنویان تا مغول، جلوه‌هایی از فرهنگ ایرانی در آناتولی پیش از اسلام، مرو در دوره خلفای راشدین اشاره نمود. ايشان به پدر تاريخ عثماني در ايران ملقب گشته است.
پروفسور ولي در شامگاه پنج‌شنبه، ۴ مهرماه ۱۳۹۸ درگذشت.
مولانا محمدحسین قاسم‌زایی
مولانا محمدحسین قاسم‌زایی در سال ۱۳۳۵ هـ.ش. در روستای گریکان “نسکند” – از توابع شهرستان سرباز- متولد شد. علوم دینی را در حوزه علمیه فاروقیه کراچی پاکستان فراگرفت و از آن‌جا دانش‌آموخته گرديد. پس از دانش‌آموختگی، حدود دو دهه به تدریس و تربیت طلاب در مدارس دارالعلوم حقانیه و شمس‌العلوم ایرانشهر مشغول بود و همچنین چندین سال مدیریت مدرسةالإیمان کورکلکلیان ایرانشهر را برعهده داشت و در خطابت نيز مهارت زيادي داشت.
ايشان در روز پنج‌شنبه، ۱۱ مهر ۱۳۹۸ درگذشت.
ماموستا سید محمدسعید حسینی
ماموستا سید محمدسعید حسینی، در سال ۱۳۲۹ در یکی از روستاهای مریوان دیده به جهان گشود و سال‌ها به خدمت اسلام و قرآن مشغول و عضو شوراي افتا و امام‌جمعه‌ي موقت سنندج بود.
ايشان در روز چهارشنبه، ۲۴ مهر ۱۳۹۸، در سن ۶۹ سالگي درگذشت.
پروفسور امیر گمشادزهی
پروفسور امیر گمشادزهی فرزند گلزار، در سال ۱۳۱۸ هـ.ش. در دهستان «دهک» بخش کورین شهرستان زاهدان متولد شد. مدرک ليسانس رياضي را از دانشگاه تهران دريافت نمود و کارشناسي ارشد را از دانشگاه “اي واي امز” آمريکا دريافت نمود و به ايران بازگشت و عضو هيأت علمي دانشگاه تهران شد. سپس با اخذ بورسيه، براي دريافت مدرک دکترا به دانشگاه برايتون انگليس رفت و پس از پايان اين مقطع، بار ديگر به ايران بازگشت و ضمن تدريس در دانشگاه تهران، به عنوان رئيس دانشکده رياضي مشغول خدمت شد. مدتي رياست دانشگاه جندي‌شاپور را برعهده داشت و سپس به علت نياز شديد دانشگاه تهران، مجدداً به آن‌جا بازگشت و مشغول خدمت شد. وي در سال ۱۳۵۷ به عنوان نخستين رئيس دانشگاه سيستان‌وبلوچستان پس از انقلاب مشغول خدمت شد و خدمات ارزنده و ماندگاري را براي اين دانشگاه انجام داد. در سال ۱۳۵۹ به آمریکا رفت و به عنوان استاد بخش ریاضی در دانشگاه ایالت نیوجرسی مشغول فعالیت شد و در طی این مدت به دلیل تسلط اعجاب‌انگیز بر علم ریاضی، مورد تحسین انجمن‌های علمی بین‌المللی بسیاری قرار گرفت.
ايشان در روز يک‌شنبه، ۲۸ مهر ۱۳۹۸، در آمريکا درگذشت.
مولوی محمود خوافی (اخوان)
مولوي محمود خوافي از علما و دعوتگران جوان و فعال شهرستان تايباد بود. تحصيلاتش را در دارالعلوم زاهدان و عين العلوم گشت سپري نمود و سرانجام از مدرسهي ديني عين العلوم گشت دانش‌آموخته گرديد. مولوي خوافي امامت مسجد جامع روستاي چهاربرجي تايباد را برعهده داشت.
ايشان در روز دوشنبه، ۶ آبان ۱۳۹۸، بر اثر سانحه‌ي رانندگي درگذشت.
مولوی عبدالحمید اصالت
مولوي عبدالحميد اصالت از علماي بزرگ شهرستان خواف و اساتید برجسته‌ى حوزه‌ى علمیه‌ى تعلیم‌القرآن نشتیفان بود.
ايشان در روز سه‌شنبه، ۷ آبان ۱۳۹۸، پس از تحمل سال‌ها بيماري درگذشت.
ماموستا عبدالله حيدري
ماموستا عبدالله حیدری در روستای کشنه بانه متولد شد و از پنج سالگی شروع به اموختن علوم دینی کرد و مدارج عالی را در کردستان عراق و سنندج مرکز استان کردستان آموخت. اشعار ماموستا حیدری در قالب نظم و نصر به سه زبان فارسی، کُردی و عربی نوشته شده ولی هنوز به چاپ نرسیده است. ايشان از روحانيون برجسته‌ي بانه و امام جمعه آن شهر بود.
ماموستا حيدري شامگاه جمعه، ۸ آذر ۱۳۹۸ در سن ۸۵ سالگي درگذشت.
مولوی ادهم قاضی‌زاده (بارانی)
مولوي ادهم قاضي‌زاده (باراني) از علما و فرهنگیان اهل‌سنت شهرستان فنوج، در جنوب غرب استان سیستان‌وبلوچستان، و از دانش‌آموختگان دارالعلوم زاهدان بود. در کنار فعاليت‌هاي ديني، به عنوان معلم نيز در آموزش و پرورش خدمت مي‌کرد.
ايشان در روز چهارشنبه، ۱۳ آذر ۱۳۹۸، بر اثر ایست قلبی درگذشت.
استاد احمد ملايي
استاد احمد ملايي متولد ۱۳۲۰ هـ.ش.، در اصل از منطقه‌ي ماخونيک (خراسان جنوبي) بود. براي ادامه‌ي تحصيل به قطر رفت و دوره‌ي دبيرستان را درآن‌جا –نزد دکتر يوسف قرضاوي- گذراند و براي دوره‌ي ليسانس به مدينه‌ي منوره رفت. پس از تحصيل به کردستان رفت و در سقز ازدواج نمود و در همان‌جا سکنى گزيد. پس از مدتي به تربت جام رفت و به استخدام آموزش‌وپرورش درآمد و تا پايان خدمت به تدريس مشغول شد. هم‌زمان در حوزه‌هاي علميه فخرالمدارس و دارالتحفيظ امام ابوحنيفه تربت جام به تدريس مي‌پرداخت. مدتي هم امامت جماعت مسجد قباي آن‌جا را به عهده گرفت. همواره در مجالس مذهبي و ديني سخنراني مي‌کرد. در سال‌هاي اخير دوباره به سقز برگشت.
ايشان در روز شنبه، ۳۰ آذر ۱۳۹۸ درگذشت.
ماموستا ملا عبدالله غفوری
ماموستا ملا عبدالله غفوری امام جمعه روانسر در سال۱۳۳۰ هـ.ش. در روستای لون سادات کامیاران متولد شد. دوره‌ي ابتدايي علوم ديني را نزد ماموستا سيدعلي حسيني فرا گرفت، پس از آن با حضور در محضر ماموستا ملا حسن خليقي به اخذ اجازه نامه نائل آمد. در سال ۱۳۵۸ به روانسر رفت و در جهادسازندگي مشغول خدمت گرديد. در ۱۳۶۳ به عنوان امام جمعه روانسر انتخاب شد و تأسيس و مديريت مدرسهي علوم ديني امام شافعي روانسر و تدريس در آن از جمله سوابق اوست و مقالات زيادي را هم به نگارش درآورده است.
ايشان در روز شنبه، ۳۰ آذر ۱۳۹۸ درگذشت.
پروفسور سید اسعد شیخ‌الاسلامی
پروفسور سید اسعد شیخ الاسلامی فرزند سيد محمد و نوه‌ي سيد عبدالعزيز شيخ الاسلام کردستان، در سال ۱۳۱۱ در سنندج متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در سنندج به پایان رساند و برای ادامه تحصیل به تهران رفت و درجه‌ي ليسانس زبان و ادبيات فارسي را از دانشکده ادبیات و علوم انسانی اخذ نمود.
در خلال همین ایام نزد پدر خود حاج سید محمد شیخ‌الاسلام کردستان به کسب علوم و معارف رایج در آن زمان پرداخت و به دریافت گواهی افتاء و تدریس از عالم فاضل مرحوم ملا محمود مفتی کردستان و مرحوم پدرشان نائل شد. در سال ۱۳۳۶ وارد دانشکده‌ى الهیات و معارف اسلامی شد و تا درجه‌ى دکتری در رشته‌ى منقول سابق (فقه و مبانی حقوق اسلامی فعلی) در این دانشکده ادامه تحصیل داد.
دبیر دبیرستان‌های دارالفنون و امیرکبیر تهران، استادیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی به منظور تدریس فقه شافعی از سال ۱۳۴۶، سرپرست امور آموزشی و پژوهشی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، سرپرست امور دانشجویی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، معاون دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران از ۱۳۵۶ الی ۱۳۵۸، سرپرست دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران از ۱۳۵۸ الی ۱۳۵۹، موسس و مدیر گروه فقه شافعی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران از ۱۳۶۹، عضو هیأت امنای دانشگاههای غرب کشور از سال ۱۳۷۰، مشاور رئیس جمهور در امور اهل سنت از جمله فعالیت‌های علمی و اجرایی این پروفسور کُرد است.
تألیف کتاب‌هاي «تحقیقی در مسائل کلامی از نظر متکلمان اشعری و معتزلی»، «ازدواج و پایان آن در مذاهب اهل سنت»، «احوال شخصیه: ارث، وصیت و وصایت»، «سیری اجمالی در اندیشه‌های کلامی معتزله و اشاعره» و «شرح قصائد سید عبدالعزیز شیخ الاسلام کردستان» در تجلیل از رسول اکرم، مسافرت به ایالات متحده امریکا (دانشکده حقوق و الهیات هاروارد) جهت فرصت مطالعاتی در سال‌های ۱۳۵۲- ۱۳۵۳، شرکت در کنگره جهانی ادیان و سمینار ادیان الهی در دانشگاه لانکاستر انگلستان در سال ۱۳۵۴، مأموریت به لندن از طرف دانشگاه تهران جهت بررسی قرآن‌های خطی موزه بریتانیا، مسافرت به ایالات متحده امریکا به دعوت انجمن خاورمیانه وابسته به دانشگاه هاروارد، شرکت در سمیناری در خصوص ارث در قوانین امریکا و تطبیق آن با احکام ارث در اسلام در سال ۱۳۶۹، مسافرت به امریکا با دعوت دانشکده حقوق دانشگاه هاروارد به منظور سخنرانی و تشکیل جلسه پرسش و پاسخ در خصوص نکات برجسته تطبیقی احکام اسلام و قوانین ایالات متحده امریکا و ده‌ها سخنرانی در مجامع داخلی کشور از خدماتی است که پرفسور اسعد شیخ الاسلامی در کارنامه خود دارد. هم‌چنين طراح و بانی آزمون تعیین سطح علمی روحانیون اهل سنت بود.
دکتر شيخ‌الاسلامي در روز چهارشنبه، ۱۱ دي ۱۳۹۸، در سن ۸۹ سالگي درگذشت.
مولانا نظرمحمد زعیمی
مولانا مفتي نظرمحمد زعیمی، از علمای سرشناس بخش جالق سراوان در سال ۱۳۴۴ متولد شد و از محضر علماي برجسته‌ي سراوان همچون مولانا عبدالعزيز ساداتي، مولانا محمديوسف حسين‌پور، مولانا محمد دهقان و … استفاده نمود و سپس به پاکستان رفت و در سال ۱۳۶۴ از جامعه‌ي فاروقيه کراچي دانش‌آموخته گرديد. ايشان سال‌ها در جالق به تدريس علوم ديني پرداخت و مسئوليت دارالافتاي دارالعلوم اسلاميه جالق را برعهده داشت و هم‌چنين امام‌جمعه‌ي موقت يکي از مساجد جالق و مسئول مکاتب اين منطقه و عضو برجسته‌ي مجمع فقه اسلامي ايران و مجمع فقهي شهرستان سراوان بود.
ايشان شامگاه پنج‌شنبه، ۱۲ دی ۱۳۹۸، در حين بازگشت از نشست مجمع فقهي علماي سراوان به جالق، در سانحه‌اي رانندگی درگذشت.
دکتر محمدنعیم امینی‌فرد
دکتر محمدنعیم امینی‌فرد در سال ١٣٤٦ در شهر بمپور از توابع شهرستان ایرانشهر متولد شد. وی پس از سپری کردن تحصیلات مقدماتی و متوسطه، در رشته‌ی پزشکی عمومی دانشگاه شهید بهشتی تهران پذیرفته و پس از چندی فارغ‌التحصیل شد. دکتر امینی فرد همچنین مدرک تخصصی چشم پزشکی و مدرک فوق تخصصی قرنیه را از این دانشگاه اخذ نمود.
ازجمله سوابق دکتر امینی فرد می‌توان به ریاست شبکه‌ی بهداشت و درمان ایرانشهر، عضویت در هیأت مدیره‌ی نظام پزشکی ایرانشهر، عضویت در هیأت علمی گروه چشم پزشكی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، ریاست بخش بیمارستان فوق تخصصی الزهرا زاهدان، نمايندگي مردم شهرستان‌هاي ايرانشهر، سرباز، دلگان و فنوج در دوره‌ي دهم مجلس شوراي اسلامي و رئيس مجمع نمايندگان سيستان‌وبلوچستان اشاره کرد.
ايشان در روز يک‌شنبه، ۱۵ دي ۱۳۹۸ بر اثر سانحه‌ي رانندگي درگذشت.
سید مرتضی حسینی
سید مرتضی حسینی فرزند سيد محمد در سال ۱۳۳۹ در روستاي کهنه اوز متولد شد. تحصيلات ديني خويش را در مدرسهي ديني سلطان‌العلماء بندرلنگه پي‌گرفت. مدرک ليسانس خودش را از دانشگاه اسلامي مدينه‌ي منوره اخذ نمود و مدتي نيز در دانشگاه مشهد به تحصيل در رشته‌ي زبان و ادبيات عرب مشغول شد. از سال ۱۳۷۱ به تدريس دروس تفسير، حديث و فقه در مدرسهي ديني مشغول شد. در روستاهاي قلات، کهنه و جناح بستک به عنوان امام‌جمعه و جماعت فعاليت داشته است. ايشان امام‌جمعه‌ى اهل سنت شهرک توحید شهرستان اوز بود که ساليان متمادي عمرش را در راه خدمت به مردم منطقه صرف کرد.
ايشان در روز پنج‌شنبه، ۳ بهمن ۱۳۹۸ درگذشت.
حافظ ابراهیم ريگي
حافظ ابراهیم ریگی در سال ۱۳۴۶ متولد شد. حفظ را در مدرسه‌ِى دارالهدى اسماعيل‌آباد خاش شروع کرد و آن را در مدرسهي حقانيه ايرانشهر در محضر حافظ عبدالرحمن ميربلوچ‌زهي و حافظ محمد دامني به پايان رساند. در همان‌جا نيز تحصيلات ديني خويش را شروع کرد و در مدتي که در ايرانشهر بود به صورت ويژه از محضر مولانا ابراهيم دامني استفاده نمود. سپس به مخزن العلوم خاش آمد و تحصيلات خويش را تا کتاب کنزالدقائق در آن‌جا ادامه داد. از آن پس تصميم گرفت که به خدمت قرآن بپردازد و به عنوان استاد شعبه‌ي حفظ آن مدرسه آغاز به کار کرد و بيش از ۲۷ سال به قرآن کريم اين کار اشتغال داشت و در اين مدت توانست بيش از هزار حافظ تربيت نمايد.
ايشان پس از تحمل یک دوره بیماری طولانی، در شامگاه شنبه، ۱۲ بهمن ۱۳۹۸، درگذشت.
صوفي نظر صفرزائي
نظر صفرزائی، معروف به «صوفی نظر»، يکي از دعوتگران و ناصحان برجسته‌ي استان گلستان و امیر جماعت تبلیغ آن استان بود که ساليان متمادي از عمرش را در راه دعوت و تبليغ و اصلاح جامعه و انجام فريضه‌ي امر به معروف و نهي از منکر سپري نمود.
ايشان در صبح روز دوشنبه، ۲۱ بهمن ۱۳۹۸ درگذشت.
مولانا قاري رحمت الله سالارزهي
مولانا قاري رحمت الله سالارزهي، از سادات حسني، در سال ۱۳۳۰ متولد شد و تحصيلاتش را در مدارس پاکستان سپري نمود و سرانجام از مدرسهي نصرة العلوم گوجرانواله فارغ‌التحصيل شد و جزو شاگردان ممتاز مولانا سرفرازخان صفدر و مولانا صوفي عبدالحميد سواتي بود.
ايشان در کنار تحصيلات ديني، به فراگيري خطاطي به صورت حرفه‌اي از محضر بزرگ‌ترين و مشهورترين خطاط پاکستان سيد نفيس شاه حسيني پرداخت و در زمينه‌ي خطاطي به مقام ممتازي دست يافت. علم تجويد و قرائت را از محضر قاري محمداسلم شکارپوري، شيخ القراء قاري محمدعلي مدني و استاذ العلماء والقراء قاري غلام نبي فراگرفت.
ايشان پس از بازگشت به زاهدان به مدت چند سال در دارالعلوم مکي زاهدان به تدريس کتاب‌هاي مختلف پرداخت و در کنار آن به عنوان يکي از مشاوران مولانا عبدالعزيز ملازاده فعاليت مي‌کرد.
تدريس کتاب‌هاي حديث و … در مدرسهي اشاعت التوحيد زاهدان، محقق واحد تحقيقات نهاد رهبري، تدريس صحيح بخاري در مکتب سيده زينب زاهدان، تأسيس مدرسهي ترتيل القرآن، تدريس در مدارس دولتي زاهدان، کانديداي يک دوره نمايندگي مجلس، خطاطي کتاب‌هاي فارسي و اردو از جمله کتاب‌هاي مولانا شهداد سراواني و …، تاسيس مسجد رحماني، تدريس علم تجويد و قرائت به صورت تخصصي براي نخستين بار در زاهدان، خطاطي روزنامه‌ي جنگ پاکستان و خطاطي بسياري از کتيبه‌هاي مساجد از ديگر سوابق و فعاليت‌هاي ايشان مي‌باشد. هم‌چنين مقالات متعددي در زمينه‌هاي مختلف برجاي مانده است.
ايشان در صبح روز شنبه، ۱۰ اسفند ۱۳۹۸ درگذشت.
سيامند رحمان
سیامند رحمان -قوی‌ترین وزنه‌بردار پارالمپیکی ایران و جهان- در سال ۱۳۶۷ در اشنويه متولد شد. ايشان رکورددار رشته‌ي وزنه‌برداری جانبازان و معلولان جهان است و در کارنامه پرافتخارش، سابقه قهرمانی در پارالمپیک ۲۰۱۲ لندن و پارالمپيک ۲۰۱۶ ریو و همچنین ۵ مدال طلا و یک نقره جهان را دارد. وی همچنین سه نشان زرین از بازی‌های پاراآسیایی گوانگجو ۲۰۱۰، اینچئون ۲۰۱۴ و جاکارتا ۲۰۱۸ را در کارنامه‌اش دارد.
رحمان با بلند کردن وزنه‌ى ۳۱۰ کیلوگرم در سال ۲۰۱۶ رکورددار وزن ۱۰۷+ کیلوگرم جهان است و نامش در کتاب رکوردهاي گينس به ثبت رسيده است.
ايشان در روز يک‌شنبه، ۱۱ اسفند ۱۳۹۸، در سن ۳۱ سالگي، بر اثر حمله‌ي قلبي درگذشت.
ملا جلال الدين شافعي کورد
ملا جلال الدین شافعی کورد فرزند ملا صالح از محققان و نویسندگان برجسته در حوزهای مختلف علوم دینی و جغرافیای تاریخی کردستان بود. ايشان در سال ۱۳۰۹ هـ.ش. در روستاي چول مه لو از توابع سقز به دنيا آمد. تحصيلاتش را به نزد پدرش، ملا هادي افخم‌زاده، ملا محمود مفتي، ملا باقر بالک و … سپري نمود. در سال ۱۳۴۷ ضمن شرکت در آزمون، به استخدام اوقاف درآمد و در سال ۱۳۶۱ بازنشسته شد. از ايشان کتاب‌هايي برجاي مانده است که مي‌توان به جغرافياي تاريخي کوردستان اشاره نمود. وي خطيبي توانا و مدرسي فرازنه بود.
ايشان در روز يک‌شنبه، ۲۵ اسفند ۱۳۹۸ درگذشت.
سخن پاياني
اين‌ها بخشي از نخبگان و بزرگاني بودند که در سال ۱۳۹۸ از دست داديم و از علم و وجودشان محروم مانديم. هم‌چنين بسيار از افراد ديگر نيز بودند که در قافله‌ي رفتگان اين سال همراه بودند، اما اطلاعاتي از آنان به دست نيامد و اين کوتاهي از ماست که نتوانستيم به معرفي شخصيت‌هايمان –حداقل پس از مرگشان- اقدام نماييم. باشد که از اين پس بيش‌تر به سرمايه‌هاي علمي، ديني، فرهنگي و … خودمان قبل از اين که از دست‌شان بدهيم، توجه کنيم و فرصت زنده بودنشان را غنيمت دانسته و نهايت استفاده را از وجودشان ببريم.
نويسنده: عبدالستار حسين‌بر/ مدير مرکز تحقيقات اسلامي مداد و مدرس عين‌العلوم گشت
https://www.sunnatonline.org/?p=36752