مطالعه نخستین گام در راستای آموختن و فراگرفتن است که انسان به وسيله آن می‌تواند در تمام مراحل زندگی فردی و اجتماعی خویش مفيد و مؤثر واقع شود. مهارت مطالعه در سازماندهی، به‌دست آوردن اطلاعات جدید و حفظ اطلاعات دارای نقش مؤثری است. بین یادگیری و مطالعه رابطهٔ تنگاتنگ و مستقیمی وجود دارد، می‌توان این […]

مطالعه نخستین گام در راستای آموختن و فراگرفتن است که انسان به وسيله آن می‌تواند در تمام مراحل زندگی فردی و اجتماعی خویش مفيد و مؤثر واقع شود. مهارت مطالعه در سازماندهی، به‌دست آوردن اطلاعات جدید و حفظ اطلاعات دارای نقش مؤثری است.

بین یادگیری و مطالعه رابطهٔ تنگاتنگ و مستقیمی وجود دارد، می‌توان این دو را لازم و ملزم یکدیگر دانست. برای اینکه میزان یادگیری افزایش یابد، در ابتدا باید مطالعه‌ای پویا داشت. در این نوع مطالعه باید بر بعضی نکات توجه خاص بشود تا موفقیت را تا حد زیادی تضمين کند و مدت زمان لازم برای یادگیری را کاهش دهد.

نکته‌های اصلی که بقیه مطالب حول و حوش آن می‌چرخد، یادداشت برداری، علامت‌گذاری یا حاشیه‌نویسی بشود و مواردی که ذهن را آشفته و تمرکز را از بین می‌برد و بخش زیادی از وقت و فعالیت ذهنی را به خود مشغول می‌کند، کنار گذاشته شود.
استفاده از منابع چاپی برای مطالعه، کارآمدتر از منابع الکترونیکی است؛ زیرا زمان یادگیری فرد را کاهش داده و هر چه خواننده سرحال، علاقه‌مند و دارای تمرکز بیشتری باشد، مطلب بیشتری را در ذهنش ذخیره خواهد کرد.

مکان مطالعه باید آرام و دور از عوامل مزاحم محیطی باشد؛ در ضمن، رختخواب و مکان‌های پر سر و صدا مکان مناسبی برای مطالعه نیستند و در یادگیری سطح مطلوبی را ایفا نمی‌کنند.

انسان، پس از مطالعه، می‌تواند با طرح سؤال و جواب باعث دقت، تمرکز، سرعت و سهولت یادگیری خویش شود؛ بدین روش که فرد با ایجاد ارتباط بین دانسته‌های خود درباره مطلب بينديشد و با بسط معنایی و یادآوری مطالب خوانده شده بدون مراجعه به کتاب، به سؤالاتی که خودش طرح کرده بود، پاسخ دهد. چنانچه در پاسخ عاجز ماند، مجدداً به خواندن مطالبی که آموخته نشده است، بپردازد.

مطالعه‌کننده باید تغذية مناسب داشته باشد و هیچ‌گاه بعد از یک غذای سنگین مطالعه نکند. در حین مطالعه نباید از تنقلات استفاده کند و بعد از ۳۰ دقیقه تمرکز بر مطلب، حدود ۱۰ الی ۱۵ دقیقه استراحت نمايد؛ سپس با همین روال شروع به مطالعه کند.

مطالعه، الهام‌بخش زندگی است و می‌تواند آن را تغییر دهد. خواندن یک کتاب خوب فرد را به اهداف شخصی‌اش می‌رساند و می‌تواند او را به یک مرد و زن یا دختر و پسر یا حتی کارمند هدفمندی تبدیل کند. با خواندن، فرد می‌تواند نتیجه تحقيقات و مطالعات دیگران که مدت‌ها به درازا کشیده است، در مدت کوتاهی فرا بگیرد و هدف اصلی‌اش را که دریافت پیام نویسنده است، بگیرد.

مطالعه، سبب کسب دانش، بهبود حافظه، بهبود تخیل، مهارت تفکر انتقادی، مهارت نوشتن، بهبود ارتباط، بهبود تمرکز، انگیزه، اعتماد به نفس در فرد و… می‌شود.

زمانی که یک فرد به خود اعتماد کند و مثبت‌اندیش باشد و مهارت مطالعه‌اش را افزایش دهد، از تمرکز حواس خوبی برخوردار می‌شود، حافظه‌اش بهتر شده و میل یادگیری را در خود به وجود می‌آورد. اگر فردی می‌خواهد دانشمند بزرگی بشود، آموخته‌های خود را کنار بگذارد و در چهارچوب آن‌ها گرفتار نشود و همچنان بیشتر وقتش را برای بگذارد و مطمئن باشد که هرگز پشیمان نخواهد شد.

نويسنده: عبدالعلى شفيعى