سنتآنلاین| مولانا سید عبدالکریم حسینپور مدیر حوزه علمیهٔ عین العلوم گُشت سراوان در بخشی از سخنان خود در جلسهٔ اصلاحی طلاب عین العلوم گشت (٢٤ آذرماه ١٤٠٠ ش.) در مورد «عقیدهٔ اهل سنت و جماعت نسبت به اهلبیت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم» سخن گفت.
مشروح سخنان ایشان به شرح ذیل است:
نام ما بعد از مسلمان بودن اهل سنت وجماعت است، در این نام دقت کنید که چرا به ما اهل سنت و جماعت می گویند همهٔ کسانی که لاإله إلا الله محمد رسول الله میخوانند و این را باور دارند همهٔ آنها زیر پرچم اسلام داخل هستند و همهٔ آنها مسلمان گفته میشوند.
حالا هر نوع ایده و تفکری دارند به جای خودش؛ ولی همه به عنوان مسلمان مطرح میشوند گرچه برخی فتوای کفرشان را هم داده باشند جزو مسلمین هستند.
اما همهٔ آنها ناجی هستند؟ در مرحلهٔ اول رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: امت یهود و نصارا به هفتاد و دو فرقه تقسیم شدند؛ امت من به هفتاد و سه فرقه تقسیم خواهد شد. در ادامه فرمودند: از این هفتاد و سه فرقه همه به جهنم میروند جز یک فرقه. پرسیدند: آن یک فرقه کدام است؟ فرمودند: «ما أنا علیه وأصحابی»؛ آن فرقهای که باور و عملشان آن چیزی است که من انجام میدهم که سنت است و اصحاب من انجام میدهند که جماعت است.
پس اهل سنت و جماعت به کسی گفته میشود که پیرو سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم است و در تشریح سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم روش صحابهٔ کرام را گرفته باشد که رسول صلی الله علیه وسلم دستور داده: «علیکم بالجماعة».
قول، عمل و تقریر رسول الله صلی الله علیه وسلم شارح قرآن هستند.
و چرا صحابه؛ زیرا الله تعالی آنها را برای پذیرش دین معیار قرار داده است: «فإن آمنوا بمثل ما آمنتم به فقد اهتدوا»؛ اگر مردم دیگر مثل شما صحابه ایمان بیاورند هدایت یافتهاند؛ کسی که راهش از راه صحابه جدا باشد هدایتیاب نیست.
شکی نیست که در صحابه، نزدیکان و رشتهداران رسول الله صلی الله علیه وسلم نیز همراه هستند؛ آیا حضرت فاطمه صحابی نیست؟ حضرت علی صحابی نیست؟ حضرت حسن و حضرت حسین صحابی نیستند؟
پس نکتهٔ اهل بیت را خدمت شما عرض میکنم که اساس اهل بیت همسر را میگویند، اولاد اگر اهل بیت گفته میشوند ضمناً است. ترجمهٔ فارسی اهل بیت، کد بانو میشود.
آن جا که فرشتگان آمدند و به همسر حضرت ابراهیم علیه السلام را بشارت دادند که خداوند متعال به تو فرزندی میدهد. ﴿قَالَتْ يَا وَيْلَتَى أَأَلِدُ وَأَنَا عَجُوزٌ وَهَذَا بَعْلِي شَيْخًا إِنَّ هَذَا لَشَيْءٌ عَجِيبٌ * قَالُوا أَتَعْجَبِينَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ رَحْمَتُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَجِيدٌ﴾؛ گفت: آيا فرزند میآورم با آنكه من پيرزنم و اين شوهرم پيرمرد است واقعا اين چيز بسيار عجيبى است. فرشتگان گفتند: آيا از كار خدا تعجب مىكنى رحمت خدا و بركات او بر شما اهل بیت باشد.
آیا حضرت ابراهیم علیه السلام فرزندی داشت که اینجا خطاب به او باشد؟ تازه بشارت فرزند داده شدند اصلا فرزندی نداشتند؛ پس اینجا اهل البیت به چه کسی گفته شد؟ «أَتَعْجَبِينَ»؛ صیغهٔ واحد مؤنث مخاطب است؛ آیا تو ای سارا از كار خدا تعجب مىكنى؟ پس اهل بیت زن است؛ لذا اهل بیت واقعی رسول الله صلی الله علیه وسلم همسران ایشان هستند که در سورهٔ احزاب الله تعالی ذکر میکنند: ﴿يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ لَسْتُنَّ كَأَحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ إِنِ اتَّقَيْتُنَّ فَلَا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَيَطْمَعَ الَّذِي فِي قَلْبِهِ مَرَضٌ وَقُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفًا * وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَى وَأَقِمْنَ الصَّلَاةَ وَآتِينَ الزَّكَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا * وَاذْكُرْنَ مَا يُتْلَى فِي بُيُوتِكُنَّ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ وَالْحِكْمَةِ إِنَّ اللَّهَ كَانَ لَطِيفًا خَبِيرًا﴾؛ ببینید در این آیات و قبل و بعدشان کلاً بحث در مورد همسران پیامبر صلی الله علیه وسلم است، حتی در وسط این آیات که برخی ضمایر مذکر هستند هم منظور همسران پیامبر صلی الله علیه وسلم هستند. ممکن است که بپرسید که اگر منظور همسران پیامبر صلی الله علیه وسلم هستند چرا ضمایر مذکر هستند. برادران همین فکر را میکنند که چون حضرت علی و حسن و حسین مذکر هستند و حضرت فاطمه هم یک نفر است اینجا تغلیباً صیغهٔ مذکر به کار رفته است؛ اما اینطور نیست.
جوابش در همان آیهٔ سورهٔ هود است که قبلا خوانده شد: ﴿قَالُوا أَتَعْجَبِينَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ رَحْمَتُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ﴾؛ اینجا «علیکم» آمد و «علیکن» نیامده است و ابتدای آیه «أَتَعْجَبِينَ» صیغهٔ واحد مؤنث مخاطب آمده است؛ پس مخاطب یک زن است که در ادامه خطاب به صورت مذکر میآید: ﴿رَحْمَتُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ﴾.
اینجا هم به همین کیفیت است که مخاطبین همسران رسول اکرم صلی الله علیه وسلم هستند ولی برای آنها ضمیر مذکر به کار رفته است چون لفظ «اهل» مذکر است.
جدا از اینکه ما لفظ «اهل» را در نظر بگیریم گاهی برای احترام زنان صیغهٔ مذکر به کار میرود.
شاعر عرب میگوید: فلا تحسبي أني تخشعت بعدكم/*/ لشيء ولا أني من الموت أفرق
«فلا تحسبي» صیغهٔ واحد مؤنث مخاطب فعل نهی است؛ در ادامه میگوید: «بعدکم» و نمیگوید: «بعدکنّ»؛ معلوم میشود که عرب هم برای زن صیغهٔ مذکر را به کار میبرند.
منظور این بود که: ﴿إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا﴾ دربارهٔ زنان رسول اکرم صلی الله علیه وسلم است.
و دلیل دیگر ما حدیث صحیح مسلم است وقتی رسول اکرم صلی الله علیه وسلم حضرت علی، فاطمه، حسن و حسین را زیر کساء خود داخل گردانید و برایشان دعا کرد که: «اللهم هؤلاءِ أَهْلُ بَيْتِي فأَذْهِبْ عنهُمُ الرِّجْسَ وطَهِّرْهُمْ تَطْهِيرًا»؛ بارالها! اینها اهل بیت من هستند اینها را پاک بکن. این واقعه در منزل ام سلمه رضی الله عنها بود؛ عرض کرد که یا رسول الله مرا هم شامل کن. آنحضرت صلی الله علیه وسلم فرمود: «وأنتِ على خيرٍ»؛ یعنی تو حالت بهتری از اینها داری چرا که آیهٔ ﴿إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا﴾ در حق شما نازل شده و شما را خدا گفته تطهیرتان میکند؛ اما برای اینها که در حقشان نازل نشده میخواهم اینها را شامل این آیه بگردانم.
پس اصل اهل بیت همسران رسول اکرم صلی الله علیه وسلم هستند؛ البته فعلا در زبان محاوره امروزی ما و شما اهل بیت به اولاد رسول اکرم صلی الله علیه وسلم گفته میشود که از جملهٔ آنها حضرت علی رضی الله عنه است که داماد هم به منزلهٔ اولاد است.
عقیدهٔ اهل سنت وجماعت این است که اهل بیت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم و هر کسی از مسلمانان که با رسول اکرم صلی الله علیه وسلم نسبت دارد همهٔشان برای ما قابل احترام هستند به همانگونه که صحابه را احترام میدهیم به اهل بیت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم احترام میدهیم و برای ما هیچ فرقی ندارند.
شعری که مولانا عبدالرحمن چابهاری حفظه الله در این باره سرودهاند بسیار خوب است:
ایمان ما اطاعت خلفای راشدین/*/ اسلام ما محبت آل محمد است
همهٔ اهل بیت برای ما قابل احتراماند؛ لذا آنچه که برخی نسبت میدهند که اهلسنت به اهلبیت توهین میکنند کاملا کذب و دروغ است. کدام سنّی است که به اهل بیت توهین کند؟ ایمان کدام سنی اجازه میدهد که به اهل بیت رسول الله صلی الله علیه وسلم توهین کند؟ ولی همانهایی که به ظاهر ادعای محبت اهلبیت را دارند همانها هستند که بیشتر توهین میکنند؛ لذا علمایی را که از صحابه و اهلبیت دفاع میکنند توهینکنندگان اهلبیت نباید گفت.
https://www.sunnatonline.org/?p=39251